Uit onderzoek blijkt dat er per jaar ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland door een teek worden gebeten. Van deze mensen krijgt ongeveer 2% tot 3% de ziekte van lyme. Dat zijn gemiddeld 25.000 mensen per jaar. Besmetting met de ziekte van lyme gebeurt alleen door tekenbeten, je kan de ziekte niet op een andere manier krijgen.
Een bacterie zorgt voor de ziekte van Lyme
Een teek in de huid
De bacterie Borrelia burgdorferi zorgt voor de ziekte van Lyme. Een teek is daarom alleen gevaarlijk als hij deze bacterie bij zich draagt. De teek krijgt de Lyme bacterie binnen wanneer hij bloed zuigt bij kleine knaagdieren of vogels die de bacterie bij zich dragen. Wanneer hierna een mens gebeten wordt door de teek, kan hij de bacterie overdragen aan de mens. De bacterie komt via de huid in het bloed terecht en zal zich verspreiden en vermeerderen, waarna de ziekte van Lyme zich ontwikkelt. Gemiddeld hebben 20% van de teken in Nederland de bacterie Borrelia burgdorferi bij zich. De bacterie wordt niet direct overgebracht van de teek naar de gebeten persoon, dus zelfs als je door een besmette teek gebeten bent hoef je nog niet besmet te zijn geraakt.
Symptomen van de ziekte van Lyme
Mogelijk symptoom van de ziekte van Lyme. In ongeveer 50% van de infecties met Lyme wordt dit waargenomen. Het kan tot 3 maanden na de tekenbeet nog tot uiting komen.
De ziekte van Lyme geeft eerst symptomen direct na de besmetting, en daarna andere symptomen de periode lang na de besmetting.
Direct na de besmetting door een tekenbeet, zou je een of meer van de volgende klachten kunnen krijgen:
- Verkleuring van de huid rond de tekenbeet. Deze verkleuring wordt groter en kan zelfs nog tot 3 maanden na de tekenbeet ontstaan. Soms uit het zich als een rode vlek, soms ook als een rode vlek met rode ring rond de tekenbeet. De medische term van zo’n rode ring is erythema migrans.
- Koorts met eventueel spierpijn of gewrichtspijn.
- Soms gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten.
Als de ziekte langer dan een jaar aanwezig is, wordt er over chronische Lyme-borreliose gesproken. De latere symptomen van de ziekte van Lyme kunnen zijn:
- Gewrichtspijn
- Zenuwpijn
- Hartklachten
- Snel moe zijn
- Hoofdpijn
Ieder mens is anders en iedere infectie kan anders verlopen. Daarom zijn de klachten ook niet voor iedereen hetzelfde. De Lyme Vereniging kan meer informatie geven over Lyme: lymevereniging.nl
Toename van diagnoses van de ziekte van Lyme in Nederland
Het aantal meldingen van het ontstaan van een rode vlek rond een tekenbeet (zgn. Erythema migrans) is in de loop van de jaren toegenomen. Onderstaande afbeelding laat zien hoe dit verlopen is in de afgelopen 20 jaar. De toename in meldingen kan veroorzaakt zijn doordat mensen vaker melding maken omdat ze bewuster zijn van de gevaren, of doordat teken vaker besmet zijn met de Lyme-veroorzakende bacterie. Het kan ook een combinatie van die factoren zijn.
Aantal meldingen van een rode ring op de huid in de loop van de jaren.
Behandeling van Lyme
Als je er vroeg bij bent, is de ziekte van Lyme goed te genezen met antibiotica. De richtlijn is dat de behandeling binnen 3 maanden na de tekenbeet begonnen moet worden. Bij het RIVM vindt u meer informatie over de ziekte van Lyme en de behandeling: rivm.nl/Ziekte_van_Lyme
Het Radboudumc is in 2017 de studie LymeEscape gestart waarin onze afweer tegen de lymebacterie wordt onderzocht. Hiermee hopen de onderzoekers betere testen en behandelingen te ontwikkelingen tegen de ziekte van Lyme. Het onderzoek wordt naar verwachting in 2024 afgerond. Klik hier om meer te lezen over dit onderzoek. En per mei 2023 is een ander onderzoek gestart waarin gekeken wordt of mensen immuun kunnen worden tegen tekenbeten. Dit klinkt gek, maar er is bewijs gevonden dat bepaalde diersoorten zoals konijnen en cavia’s immuun kunnen worden voor een tekenbeet. Meer over dit onderzoek lees je hier.
Voorkomen dat je de ziekte van Lyme krijgt
De ziekte van Lyme wordt vrijwel uitsluitend overgebracht door tekenbeten. De teek moet dan besmet zijn met de Borrelia burgdorferi bacterie én moet deze bacterie overdragen naar de mens. De overdracht duurt een tijdje, waarschijnlijk omdat het tijd kost voor de teek om contact te maken met de bloedbaan en voor de bacterie om via het speeksel van de teek in de bloedbaan te komen. Als een teek binnen 24 uur na vastzuigen wordt verwijderd, is de kans op overdracht van de ziekte van Lyme zeer gering. Het is dus belangrijk de teek snel te ontdekken en te verwijderen. Verwijder de teek zonder hem te verpletteren of te irriteren, aangezien potentieel besmet speeksel van de teek dan alsnog het lichaam ingeduwd kan worden.
Schrijf op wanneer je gebeten bent door de teek en noteer waar de beet zit. De symptomen kunnen na weken of maanden nog optreden, je zou dan al vergeten kunnen zijn dat je gebeten was door een teek en waar de plek was. Overleg bij twijfel na een tekenbeet altijd met je huisarts.
Voor het snel verwijderen van teken zonder ze te verpletteren, kunt u handige producten kopen in onze webwinkel. Het binnen 24 uur correct verwijderen van een teek is de beste methode voor bescherming tegen Lyme als je eenmaal gebeten bent. Dus controleer je lichaam heel goed nadat je in de natuur bent geweest. Onze producten zijn klein en gemakkelijk mee te nemen, erg handig dus om voor de zekerheid bij je te hebben, zodat je een teek direct kan verwijderen nadat je hem hebt ontdekt!